De lange nacht van Terra X op het tweede Duitse televisienet ZDF, voorafgegaan door Nachtstudio

ZDF-Nachtstudio
Voordat in het kader van het 25-jarig bestaan van de archeologie-reeks Terra X — uitgezonden via de beeldbuis van het tweede Duitse publieke televisienet ZDF — voor de tweede keer een speciale Terra X-nacht met vier zeer uitzonderlijke afleveringen van de reeks achtereen zal worden uitgezonden, wordt eerst een nieuwe aflevering van de discussiereeks Nachtstudio, ook deze keer onder leiding van Volker Panzer, een Heer van de oude garde in de meest gunstige zin van het woord, die nu alweer ruim een decennium dit programma presenteert. Het thema deze keer is: hoe presenteer je geschiedenis en archeologie via de televisie. Deelnemers aan de discussie zijn de producent van Terra X, Martin papirowski, de schrijver Peter Berling, de archeoloog Peter Pfälzner en de directeur van het Adolf-Grimme-Institut Uwe Kammann.

Vier afleveringen van Terra X
De verantwoordelijken voor het samenstellen van deze tweede nacht met Terra X-documentaires hebben duidelijk goed nagedacht over hun keuze en komen met vier afleveringen. We krijgen de uitzending over de Dode-Zeerollen te zien, onder de titel Brennpunkt Qumran, gevolgd door Babylon Tower waarin wordt onderzocht in hoeverre het bijbelverhaal over de toren van Babel en de daaraan gekoppelde spraakverwarring op waarheid kan berusten.Het verhaal over de door de Romeinen geroofde tempelschatten uit Jeruzalem komt aan bod in de aflevering Das geraubte Gold Jahwes, als derde bijdrage in deze bijzondere ZDF-nacht. Als afsluiting een zeker niet minder boeiend thema: de architectuur van niet alleen de oude wereld, aan de hand van bijzondere en enorm grote bouwwerken, zoals de pyamiden, grafmonumenten, maar ook eeuwigdurende kalenders en observatoria, waarmee deze aflevering zich niet beperkt tot het verre verleden, en ook andere dan archeologische en geschiedkundie aspecten een plaats hebben gekregen.

Nieuw Terra X-boek
Dezer dagen is een nieuw Begleitbuch zur erfolgreichen ZDF-Serie Terra X verschenen, met als thema mythen en legenden. De daaraan ten grondslag liggende gegevens kunnen heden ten dage door middel van klassiek speurderwerk, echter thans met behulp van de modernste technologie, worden bezien en heel vaak gereconstrueerd: een zeer positief aspect van de steeds verder gaande technische ontwikkelingen, die zich ook in ijltempo voltrekken. Dit is mede belangrijk omdat aan de meeste mythen en legenden wel een kern van feitelijkheden ten grondslag ligt. Maar de weg naar die verschillende kernen is niet zelden geplaveid met tal van gevaren en het welslagen van dergelijke ondernemingen is heel vaak afhankelijk van een gelukkige samenloop van omstandigheden.
Het boek van Helga Lippert en Claudia Moroni, beiden redacteur voor het thema Kultur und Wissenschaft van het Zweite Deutsche Fernsehen. Voor dit boek zijn ze bijgestaan door nog drie vrouwelijke auteurs (dat kan geen toeval zijn), die bovenaan pagina 4 worden genoemd, in verband met het door hen mede bewerkte thema.

Zes Grote Mythen
De zwarte zusters van Cleopatra heersten eeuwen lang over het land Kusch, dat zich in het zuiden van het huidige Soedan bevond. Het waren, voorzichtig uitgedrukt, tamelijk krijgshaftige 'dames', die enerzijds reusachtige monumenten van bouwkunst hebben gerealiseerd, maar aan de andere kant, zo wordt gezegd, dat ze zelfs de Romeinen lieten voelen wat het is om bang te zijn.
Het Gilgamesj-epos is aan ons overgeleverd via spijkerschrifttabletten. Tegenwoordig is, op nasis van archeologische vondsten bekend, dat de protagonist niet alleen maar een literaire figuur is geweest. In het hoofdstuk Das Phantom von Uruk gaan de auteurs op zoek naar de ware toedracht rond de mythische figuur Gilgamesj.
Ook paus Alexander III heeft het zwaar te verduren gehad. Na de nederlaag van de kruisriddersin het jaar 1165 ontving hij een brief van een zekere priesterkoning met de naam Johannes, waarin hem een groot leger werd beloofd dat ervoor zou moeten zorgen dat Jeruzalem zou worden heroverd.
In het Nibelungenlied blijken tal van historische reminiscenties te zijn verwerkt, die terug te leiden zijn tot in de tijd der Merovingers. Diverse van de hstorische plekken kan men ook heden ten dage gewoon bezichtigen.
Tweeëndertig eeuwen geleden behoorde de Filistijn Goliath tot de zogenoemde zeevolkeren, welke als Vikingers van de Bronstijd worden beschouwd, die erin zijn geslaagd grote rijken het vuur na aan de schenen te leggen.
Het land 'Punt', van waar de farao's hun goud en wierook geleverd kregen, is omgeven door tal van geheimzinnigheden, werd wel als de zetel der goden beschouwd. Inmiddels beschikken de geleerden over indicaties dat het genoemde land in het oosten van Afrika moet hebben gelegen.
__________

Helga Lippert und Claudia Moni: Terra X — Große Mythen. 192 pagina's, paperback in de reeks dtv-premium; Deutscher Taschenbuch Verlag, München, Januar 2008.
ISBN 978-3-423-24647-7. Prijs 15,—.
(Deze prijs geldt in de gehele BRD; in NL bij boekhandel Die Weisse Rose te Amsterdam.)
____________
Afbeeldingen
1. Volker Panzer, vaste gespreksleider in het ZDF-programma Nachtstudio.
2. De Toren van Babel, olieverf op eiken paneel 114 x 155 cm, in 1563 geschilderd door Pieter Brueghel de Oude (ca. 1525-1569).
3. De zwarte zusters van Cleopatra: de koninginnen van Kusch.
4. Paus Alexander III heeft het moeilijk in 1165, na de nederlaag van de kruisridders.
5. Voorplat van het dtv-boek met de Große Mythen.
6. Siegfried doodt de draak in het Nibelungenlied.