dinsdag 31 maart 2009

Heeft Charles Darwin God om zeep geholpen?

Grote tegenstelling
In het jaar dat flink wordt herdacht dat allerlei figuren uit de wereld der kunst en cultuur tweehonderd jaar geleden zijn geboren, is er in de wereld der biologen en aanverwante wetenschappers, alsmede in de sfeer der theologie, vanzelfsprekend meer aandacht voor het feit dat de focus in 2009 is gericht op de grote man van de evolutieleer, Charles Darwin, dan op componisten van wereldfaam — zoals Henry Purcell, Georg Friedrich Händel, Joseph Haydn en Felix Mendelssohn-Bartholdy — die in 2009 binnen hun eigen kader veel aandacht genereren of op uitnemende schrijvers zoals de Rus Nikolaj Gogolj dan wel de Amerikaan Edgar Allen Poe.
Immers, die evolutieleer van Darwin is al direct in tal van geledingen van de maatschappij met scepsis ontvangen, maar de overgrote meerderheid van de theologen die de blik had gericht op de Schepping door een Opperwezen, heeft — het ligt voor de hand — Charles Darwin en zijn leer resoluut van de hand gewezen.

Affectief vooroordeel
Langzamerhand is men Darwin zelfs regelrecht gaan beschuldigen van het verdwijnen van het geloof in een God. En door het recente verschijnen van Richard Dawkins boek The God Delusion is deze gedachte — in vele gevallen: rotsvaste overtuiging — alleen nog maar versterkt, al heeft dat laatste er uiteraard eveneens voor gezorgd dat allerlei diep-gelovigen — al dan niet met mijter, wit priesterboordje of anders uitgedoste, eventueel evangelische bisschop — opnieuw in de bres zijn gesprongen om de ideeën van de eigen richting en de daarbij behorende aanhang te behartigen.
In Engeland leeft Conor Cunningham, die een volkomen overtuigd aanhanger is van de leer van Darwin maar hij is tegelijkertijd overtuigd christen, en hij probeert de gedachte dat Charles Darwin verantwoordelijk zou zijn voor "de moord op God" te weerleggen.
Daarover zendt BBC Two Television op dinsdag 31 maart, 's avonds tussen 20:00 uur en 21:00 uur onze tijd, een documentaire uit.

Biografieën
Twee van de vele publicaties, die in verband met de tweehonderdste geboortedag van Charles Darwin dit jaar — kort daarvoor naar aanleiding van dit eeuwfeest, dan wel reeds eerder — zijn verschenen, willen we nog graag eens onder de aandacht brengen. Allereerst de in 2008 in Nederlandse vertaling uitgebrachte biografie van de beide Engelse auteurs Adrian Desmond en James Moore, waarover we op 28 december 2008 een artikel hebben gepubliceerd op onze zustersite Tempel der Wetenschappen.
Eveneens in 2008 is er een subliem boek over Darwin en zijn wereldreis uitgekomen van de vooraanstaande, met diverse prijzen onderscheiden journalist Jürgen Neffe, die enkele jaren tevoren een al even aangrijpende biografie over Einstein had gepubliceerd.
Zijn Darwin-boek is het resultaat van een uitputtende, zeven maanden in beslag nemende reis om de wereld om gedurende die onderneming zo goed mogelijk 'aan den lijve' te ondervinden hoe het kan zijn geweest tijdens de beroemdste reis uit de wereldgeschiedenis: die van Darwin met zijn schip The Beagle.
Daarvoor heeft Jürgen Neffe vrijwel alle gangbare vervoermiddelen gebruikt, variërend van het paard, via de boot, de campingbus tot en met het vliegtuig, maar ook de benenwagen van de auteur bleef niet gespaard. Zo heeft deze schrijver — die zelf gepromoveerd bioloog is — al die plaatsen bezocht, welke voor Darwin van doorslaggevende betekenis zijn geweest voor de formulering van zijn evolutietheorie. Zijn nakomelingen in wetenschappelijk opzicht onderzoeken daar tegenwoordig het leven in zijn biologische algemeenheid. Centraal daarbij staat het zoogdier mens als geslaagd model aan de ene kant, maar tegenover datzelfde wezen als de grootst en ergst denkbare bedreiging van de natuur.
Jürgen Neffe's reisverhaal is ook een voorbeeld van aantrekkelijk, want voortdurend boeiend en nimmer hoogdravend formuleren: een weliswaar wetenschappelijke reportage, die beslist niet uitsluitend voor geleerden bedoeld is.
Een zeer geslaagd boek. Maar goed, het stamt dan ook uit de pen van Jürgen Neffe.
__________
Jürgen Neffe: DARWIN — Das Abenteuer des Lebens. 544 pag. met twee fotokaternen en twee kaarten; gebonden. C. Bertelsmann, München, 2008. ISBN 978-3-570-01091-4.
____________
Afbeeldingen
1. Charles Darwin in 1854.
2. Rug van het stofomslag van de Darwin-biografie door Adrian Desmond en James Moore.
3. Auteur Jürgen Neffe — o.m. Einstein- en Darwin-biograaf.
4. Voorzijde van het stofomslag van de Neffe-biografie over Charles Darwin.

woensdag 25 maart 2009

De Duitse Bondspresident Horst Köhler noemt nu eindelijk verantwoordelijken voor de huidige crisis

Beschuldigende vingers
Zoals te verwachten viel, passeerde de Duitse Bondspresident Horst Köhler gisteravond in het satirische politieke magazine Neues aus der Anstalt even de revue, evenals Angela Merkel, de nieuwe minister van Economische Zaken, de huidige minister van Financiën en zoveel anderen. En niet te vergeten, oppositieleider Guido Westerwelle van de FDP (rechtse liberalen) die de ontwikkelingen als gevolg van de financieel-economische crisis nu al ziet uitkomen in een structuur in de Bondsrepubliek die even erg, zo niet nog erger zal zijn dan in de voormalige DDR. Die man raaskalt bij elke gelegenheid opnieuw, en steeds dwazer; hij doet maar wat in het wilde weg. Hij werd dan ook door Urban Priol vergeleken met een druk dartelend springende antilope vergeleken.
Ach, en ook de opperste zielenherder van de katholieken op deze aarde —of wat daar voor moet doorgaan — kreeg er weer van langs, al had een vorige schrobbering in de Anstalt tot veel boze correspondentie geleid.
Die Bundespräsident had eerder diezelfde dag een rede gehouden te Berlijn, en zelfs de ergst minderbegaafde kan zich voorstellen welk thema de man aansneed: de situatie als gevolg van.
Voor het eerst sprak hij nu eens minder wollig en wees hij partijen aan, die de directe oorzaak waren van de kredietcrisis met de nasleep, die — dat moet hier wel even worden vermeld — de Duitse geldbuidel van 'alledag' nog niet heeft bereikt.
En dat Köhler en al zijn partigenotenj — de zich christendemocraten noemenden — daar juist nu beslist niet op zitten te wachten, moge helder zijn dan wel worden, als men bedenkt dat er dit jaar algemene verkiezingen zijn, hetgeen negatief voor kanselier Angela Merkel kan uitpakken, en eveneens voor Horst Köhler zelf, die graag wil worden herkozen tot bondspresident.

Saaie spreker
Dat de man bepaald geen begenadigd spreker is, gaf ook zijn biograaf Gerd Langguth toe — die eveneens biograaf van Angela Merkel is —, en die niet bepaald klakkeloos alles prachtig vindt wat zijn protagonisten zoal doen en laten. Dat bleek tien dagen geleden ook al eens toen Langguth één van de gasten in het journalistenforum Presseclub was — een programma van de Westdeutsche Rundfunk, dat in principe elke zondag direct na de Tagesschau van het middaguur wordt uitgezonden door de ARD/Das Erste.
Wie meer wil weten over de particuliere en zakelijke achtergronden van de huidige Duitse bondspresident wil weten, kan veel daarvan vinden in een 400 pagina's dikke biografie van de opgemelde schrijver.
____________
Afbeeldingen
1. Voorzijde van de biografie, door Gerd Langguth, over de huidige Duitse Bundespräsident Horst Köhler, verschenen in april 2007 (dtv 24589).
2. Voorkant van de biografie, eveneens door Gerd Langguth, over de huidge Duitse Bunderskanzlerin, gereviseerde editie, verschenen in december 2007 (dtv 34414).

maandag 23 maart 2009

Anderhalf uur Duits cabaret dat de actualiteit ongezouten op de hak neemt — ZDF dinsdagavond

Neues aus der Anstalt
Direct na het Duitse Heute Journal van dinsdag 24 maart wordt er — tussen 22:15 uur en 23:00 uur — een nieuwe aflevering uitgezonden van het satirische politieke magazine Neues aus der Anstalt. Daarover hebben we op deze site en andere in Nederland, België en in het Duitse taalgebied reeds meer dan eens bericht.


Ook in de aflevering waaraan op het moment dat deze regels worden geschreven, nog druk aan de voorbereidingen wordt gewerkt, zullen de nieuwste ontwikkelingen in de Duitse politiek — van kredietcrisis, de buitenproportionele clichéfabriek Angela Merkel, de minister-president van de deelstaat Thüringen, die ver zijn boekje te buiten gegaan is en nu probeert zijn partij in een wurggreep te houden — in eerste instantie door het duo Urban Priol en Georg Schramm, maar even hard door hun gasten van dinsdagavond flink in de tang worden genomen, en dat is een goede zaak, die niet alleen de behoefte aan humor bevredigt — vooral in deze donkere tijden — maar tevens de noodzakelijke prikkelingen om zelf verder na te denken over de wijze waarop men door overheden — en dat gebeurt overal ter wereld — wordt belazerd. Wat zullen de heren thans te melden hebben over het criminele schandaal van de weggewerkte gegevens, die vooraf bekend waren voordat de catastrofe in verband met de metrotunnel in Keulen paatsgreep en waarbij niet alleen twee mensen volstrekt onnodig zijn omgekomen, maar waarbij tevens culturele schatten van onmetelijke waarde — en wat zoveel erger is: die onvervangbaar zijn — in het grondwater zijn verzopen.
Alle verantwoordelijken aldaar, inclusief Keulens Oberbürgermeister dienen spoorslags af te treden. De verwachting is dan ook dat zulks in Neues aus der Anstalt eveneens aan de orde zal komen.

Dieter Nuhr

Nauwelijks zal de leiding van de Anstalt de deuren hebben gesloten — en dat zal, ijs en weder dienende — omstreeks 23:00 uur zijn, of de
eerste helft van een tweedelige eenmanscabaretvoorstelling — onemanshow noemt men dat in het Nederlands — eveneens met een duur van drie kwartier en de titel Nuhr die Wahrheit zal over de geïnteresseerde kijker losbarsten in de persoon van Dieter Nuhr, die zich bij vrouwen en mannen geliefd heeft weten te maken, niet in de laatste plaats door zijn geweldige gevoel voor relativeren en voor toeslaan op het juiste moment, en dat niet alleen maar lachsalvo's ten gevolge zal hebben, doch eveneens, na te zijn bezonken, tot reflectie, en waar nodig hopelijk tot zelfreflectie zal leiden.
____________
Afbeeldingen
1. Logo met de beide protagonisten van Neues aus der Anstalt.
2. De Duitse cabaretier Dieter Nuhr.

vrijdag 13 maart 2009

Uiterst dwaze censuur door Gemeente Amsterdam

Paranoide reactie van Amsterdam
Een belediging voor de in artikel 7 van de Grondwet gegarandeerde vrijheid van meningsuiting is de verwijdering, in opdracht van de gemeente Amsterdam, uit de abri's van het openbaar vervoer van de hieronder afgedrukte poster, die is geplaatst in opdracht van het publiciteitsbureau JuniorSenior.

In het raster achter de grote zwarte woorden op een gele ondergrond zijn twee blote mensen te zien, en dat is uiteraard een schande, want iedereen weet toch dat bloot vies is en daarom aanstootgevend en eveneens een belediging voor de goede zeden en de openbare orde.
En dat handelen van Amsterdam wordt bekend op een dag dat er een als terreurdreiging ondervonden probleem is geweest waarin diverse grote winkels in één van Amsterdams buitenwijken waren betrokken. Bij onderzoek is echter niets gevonden dat ook maar in de geringste mate op een terreurdaad zou kunnen wijzen.
Om dan toch maar een daad te stellen, heeft men van de zijde van de gemeente Amsterdam kennelijk maar gauw een ander machtswoord gesproken. Ter afleiding van de mislukkingen elders in de stad. Hoe gestoord overheden kunnen reageren, is uit en te na bekend, maar het mooie is dat zo'n instantie ook niet het laatste woord heeft. Deze pijnlijke verrechtsing over de schreef dient dan ook door een hoegere instantie met sancties te worden vergolden.

Reacties
Deze poster is onderdeel van een reclamecampagne voor draadloos internet. Het verantwoordelijke bureau, JuniorSenior reageerde bij monde van Marko van Kampen met de woorden: "het lijkt hier wel Riad." Gelijk heeft die jongen, en het zou, om meer dan één reden, onverstandig zijn om het hierbij te laten. Ten eerste vanwege het principe van de vrije meningsuiting. Ik denk dan ook zeker dat er gemakkelijk een heldere advocate te vinden is die wegen kent om ervoor te zorgen dat de gemeente dit verbod moet intrekken. Van de andere kant moest JuniorSenior toch maar dankbaar wezen voor dit incident, aangezien het hiermee op een opvallende manier in de publiciteit komt. En dat genereert heel wat meer aandacht dan hele pagina's advertenties.
Heren en Jongens, Dames en Meisjes van JuniorSenior, geef met de nodige tamtam de vereiste persconferenties en wijs met alle vingers, inclusief duimen en pinken, beschuldigend in de richting van al die verantwoordelijken bij de gemeente Amsterdam, eis voorts in kort geding opheffing van het verbod met een toewijzing van financiële compensatie voor de geleden schade.
Artikel 7 van onze Grondwet dient kaarsrecht overeind te blijven, nu èn in het uur van onze dood. AMEN

dinsdag 10 maart 2009

Arte-televisie met thema-avond Een betere wereld

Globalisering, de gevolgen ervan en eventuele oplossingen
Op dinsdag 10 maart — tussen 22:34 uur en 00:35 uur in de nacht op woensdag 11 maart — presenteert de Frans-Duitse cultuurzender Arte-televisie een thema-avond over Een betere wereld. Daarin geeft de econoom Joseph Stiglitz (geboren 1943) zijn visie op het fenomeen globalisering. Het is bekend dat deze man zo zijn bedenkingen tegen deze ontwikkeling heeft. Joseph Stiglitz is niet alleen één van de bekendste economen ter wereld; hij is tevens de verdienstelijke auteur van een aantal boeken waarvan de inhoud voor een breed lezerspubliek begrijpelijk is.
Deze thema-avond bestaat uit twee onderdelen. Tussen 22:35 en 00:00 uur wordt eerst een documentaire uitgezonden waarin Joseph Stiglitz een aantal mogelijke oplossingen presenteert voor de problemen die zijn ontstaan als gevolg van de globalisering. En dat die bepaald niet gering zijn, zal intussen voor steeds weer grotere groepen van de wereldbevolking niet alleen duidelijk geworden zijn, velen van hen voelen deze inmiddels aan den lijve en nog zeer velen zullen in de komende periode daarmee alsnog worden geconfronteerd.
Om middernacht volgt dan, ter afsluiting van de thema-avond, een interview met deze heldere geest, die in 2001 werd onderscheiden met de Nobelprijs voor Economie.